Donderdag 30 maart was de derde en laatste bijeenkomst van de collegereeks ‘Veiligheid, recht en bestuur 2023 – Burgers, bedrijven en veiligheid’ van het Haags Congres Bureau. Het college zou verzorgd worden door Prof. Dr. Bob Hoogenboom, o.a. hoogleraar Forensic Business Studies aan de Nijenrode Business Universiteit en Prof. Dr. Janine Janssen, lector Veiligheid in Afhankelijkheidsrelaties bij Avans Hogeschool en de Politieacademie, hoofd onderzoek bij het Landelijk Expertise Centrum Eer Gerelateerd Geweld (LEC EGG) en bijzonder hoogleraar Rechtsantropologie aan de OU. Door ziekte moest Bob het helaas af laten weten, maar hij zei gelijk toe de deelnemers later online een gastles te geven. Het bleek geen enkel probleem voor Janine de hierdoor vrijgekomen tijd te vullen met interessante en door de deelnemers zeer gewaardeerde informatie over Geweld in Afhankelijkheid (GiA), de verwevenheid van de online en offline-wereld en de actualiteit rond True Crime.
Janine nam ons mee in de drie domeinen waar Geweld in Afhankelijkheid zich afspeelt; binnen gezin en familie (bijv. huiselijk geweld, kindermishandeling, etc.), institutioneel (denk aan kerk, school, verzorgers, etc.) en gerelateerd aan mensenhandel (bijvoorbeeld in de prostitutie). Niet alleen maakte zij duidelijk dat bij geweld niet enkel aan fysiek geweld gedacht moest worden en dus ook psychisch, maar ook lichtte zij toe dat sprake was van een steeds verdergaande verwevenheid van hetgeen zich in de fysieke wereld afspeelt en online (o.a. social media).
Op inzichtelijke wijze maakte Janine de deelnemers duidelijk dat deze domeinen zich meer en meer kenmerken door gedragingen die zich laten kenschetsen als cybercrime. Denk aan bedreiging en chantage (bijv. met publiceren van foto’s), stalking (gebruik van zogenaamde ‘trackers’), sexting, grooming, etc. Op deze manier speelt ICT een steeds grotere rol waar het gaat om het lokaliseren van slachtoffers, het leggen van contacten, sturen van onwelkome berichten, faciliteren van uitbuiting en bedreiging.
Waar er nog steeds mensen zijn die ervan uit gaan dat er een keuze is om al dan niet deel te nemen aan de online-wereld, was de boodschap van Janine helder; er is maar één wereld en daarin zijn online en offline simpelweg steeds meer verweven.
In het tweede deel van haar college nam Janine ons mee in de groeiende fascinatie voor True Crime; op echte misdaad gebaseerde films, boeken en podcasts. Met mooie voorbeelden uit de geschiedenis en actualiteit, behandelde zij drie functies van het genre. In de eerste plaats leren mensen ervan en worden zij gewaarschuwd (als voorbeeld noemde zij het waarschuwende karakter van de film The Tinder Swindler). Soms ook nieuwsgierigheid en voyeurisme (reden om bijvoorbeeld te kijken naar The Soprano’s om te weten hoe het toe gaat in het criminele milieu) en tenslotte sensatiezucht en entertainment (denk aan The Tiger King met Joe Exotic).
Ook de risico’s liet Janine niet onbenoemd; onnodig bang maken van mensen, openmaken oude wonden bij slachtoffers en verstoring van het helingsproces, het romantiseren van de misdaad en tenslotte de moraliteit; kan en mag echte misdaad entertainment zijn?
Kortom; zowel het eerste als tweede deel van het college van Janine Janssen gaven de deelnemers voldoende stof tot nadenken!
Ook op deze derde en laatste collegedag en daarmee op het totaal van de drie collegedagen van deze reeks van het Haags Congres Bureau keek de deelnemersgroep zonder uitzondering enthousiast terug.
Bericht oorspronkelijk geplaatst op VL-Nieuws
